اثر پدیده ترجیح مکان شرطی شده (cpp) ناشی از مورفین بر آستروسیت های شکنج دندانه ای موش صحرایی نر

زمینه و هدف : تغییرات مورفولوژیک در نقاط مختلف مغز از جمله هیپوکامپ و شکنج دندانه ای که دارای تغییرات شکل پذیر (پلاستیسیتی) زیادی هستند؛ به دنبال تزریق داروهای اعتیادآور در مطالعات انسانی و حیوانی مشاهده شده است. ازسوی دیگر، شواهد نشان داده اند که آستروسیت ها به طور فعال در شکل پذیری سیناپسی شرکت دارند. این مطالعه به منظور تعیین اثر پدیده ترجیح مکانی شرطی شده (cpp) بر ساختار سلولی (تعداد آستروسیت های) شکنج دندانه ای موش صحرایی نر و استفاده از روش ایمونوهیستوشیمی برای ردیابی آستروسیت ها انجام شد. روش بررسی : در این مطالعه تجربی از 48 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار با میانگین وزنی 250-220 گرم استفاده شد. برای آزمایشات رفتاری، موش ها به 8 گروه کنترل، کنترل - سالین، شم 1 ، شم 2 و شم 3 (به ترتیب مورفین 2.5 ،   5   و 7.5  میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن)، آزمایشی cpp1 ، آزمایشی cpp2 و آزمایشی cpp3 (به ترتیب مورفین 2.5  ،  5  و 7.5  میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن + cpp) تقسیم بندی شدند. گروه های آزمایشی روزانه به مدت سه روز تزریق های زیرجلدی مورفین با دوزهای مختلف( 2.5  ، 5  ، 7.5 میلی گرم بر کیلوگرم ) و گروه های شم سالین با دوز mg/kg 1 دریافت کردند و آزمایش ترجیح مکان شرطی شده در آنها مورد بررسی قرار گرفت. 48 ساعت بعد از تست رفتاری، حیوانات با کلروفرم بیهوش شدند و مغز آنها فیکس شد. پس از انجام پردازش بافتی، برش های 10 میکرونی تهیه شده با روش ایمونوهیستوشیمی رنگ آمیزی شدند. به منظور بررسی مورفومتریک آستروسیت های شکنج دندانه ای، از رنگ آمیزی اختصاصی آستروسیت ها (ptah) و رنگ آمیزی ایمونوهیستوشیمی gfap استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری spss16 و آزمون آماری one-way anova مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. سطح معنی داری کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد. یافته ها : بیشترین پاسخ مورفین در دوز mg/kg 5/7 مشاهده شد. تعداد آستروسیت ها در گروه کنترل با میانگین 129/6±627/20 با تعداد آن در گروه کنترل - سالین با میانگین 71/4±339/17 تفاوت آماری معنی داری نداشت. در حالی که تفاوت تعداد آستروسیت های گروه کنترل با سایر گروه ها از نظر آماری معنی دار بود (p<0.001).  نتیجه گیری : نتایج این مطالعه نشان داد که پدیده ترجیح مکانی شرطی شده ناشی از مورفین می تواند موجب افزایش قابل ملاحظه ای در تعداد آستروسیت های گروه های شم و گروه های آزمایشی نسبت به گروه کنترل شود.